SUIKERRAFFINADERIJ
Van Vught (Nieuwe Haven), Rens en Van der Wall (Nieuwe Haven)

 

SUIKERRAFFINADERIJ ,,NIEUWE HAVEN/ LANGE HOUTENBRUGSTRAAT,, ANNO 1706 TE DORDRECHT

Op 4-9-1706 wordt er een compagnonschap opgericht voor de oprichting van een suikerraffinaderij /met 3 zied(kook)pannen aan de Nieuwe Haven/ hoek Lange Houtenbrugstraat tussen Henricus v Vught koopman te Dordrecht Coenraad v/d Linden (zwager v Hendricus v Vught) en de Luthers/Duitse mr. suikerbakker Albert Lockerman uit Amsterdam (De inleg is f 8000,-)
In 1718 zet Henricus v Vught de suikerraffinaderij voort met de Luthers/Duitse mr. suikerbakker Barent v Broekhuysen (schoonzoon van Albert Lockerman)
Na het overlijden van Henricus v Vught in 1744 koopt Barent v Broekhuysen van de erven het aandeel van Henricus v Vught in de suikerraffinaderij en is hij enig eigenaar.
In 1751 verkoopt hij voor f 10.000,- de suikerraffinaderij aan Martina Metropolitana van Drackenborg weduwe van Arnoldus v/d Wall (van de firma Rens & v/d Wall) na haar overlijden in 1758 worden haar zoon Everhard v/d Wall en Jan Rens jr eigenaar van de suikerraffinaderij.
Na 1797 wordt Jan Rens jr (1726/1797) opgevolgd door zijn 2 zoons Jan Franciscus Rens (1769) en Cornelis Jacobus Rens(1774) deze verkopen na het overlijden op 18-1- 1814 van Everhard v/d Wall(1732) (die ongehuwd was) de suikerraffinaderij in 1816 aan de Firma RENS & VRIESENDORP
In 1731 in het kohier van de 10e penning te Dordrecht wordt de suikerraffinaderij genoemd:
Aan de Nieuwe Haven /bij de Lange Houtenbrug en hoek Hooge Nieuwstraat 199
De suikerraffinaderij f 600,- van v Vught en v Broekhuysen
Complex van de suikerraffinaderij 2 huizen en pakhuizen op de hoek v/d Hooge Nieuwstraat

Eigenaren waren:

1706/1718
* ALBERT LOCKERMAN (ca 1665 te Lippstad/Dtsl/Luthers/ voor 1718 te Dordrecht)
Hij komt in 1706 uit Amsterdam naar Dordrecht. In 1712 wordt hij lid v/h Groot koopmansgilde te Dordrecht
* COENRAAD V/D LINDEN Hij tr in 1703 te Haarlem met Martijntje v Vught (zuster v Henricus v Vught)
*
HENRICUS VAN VUGHT (ca 1674/ overl: 1-11-1744 Dordrecht) Hij was ongehuwd.
In 1703 vestigd hij zich als koopman te Dordrecht.
In 1706 richt hij samen met zijn zwager Coenraat v/d Linden en Albt Lockerman voor de oprichting van een suikerraffinaderij aan de Nieuwe Haven te Dordrecht.
In 1712 wordt hij lid v/h Groot koopmansgilde te Dordrecht.
In 1718 zet hij de suikerraffinaderij voort met de schoonzoon van Albert Lockerman.
Barent v Broekhuysen (getrouwd met Sara Lockerman)
In 1731 woont hij aan de Nieuwe Haven nr 197
Op 12-6-1732 maakt hij zijn testament ,zijn vriend Gijsbert de l4engh wordt als executeur testamentair benoemd.
bij zijn overlijden op 1-11-1744 laat hij een kunstcollectie van 200 schilderijen na en een bedrag van f 100.000,-
Een legaat van f 15.000,- (de opbrengst van de verkoopvan zijn woonhuis aan de Nieuwe Haven) wordt geschonken aan de Grote kerk te Dordrecht voor de aanschaf van een nieuw kerkorgel

1718/1744
* HENRICUS VAN VUGHT
*
BARENT VAN BROEKHUYSEN (ca 1690 Unna/Dortmund/Luthers/ na 1751 Dordrecht). Hij tr Luthers in 1715 te Dordrecht met Sara Lockerman (ca 1690 Amsterdam) d.v. Albert Lockerman (suikerraffinadeur te Dordrecht). In 1731 woont hij met zijn gezin aan de Nieuwe Haven nr 120.
Kinderen te Dordrecht:
- 1715 CATHARINA tr Luthers in 1736 te Dordrecht met Johannes Baltus Hz (suikerraffinadeur te Dordrecht)
- 1719 SARA tr Luthers in 1737 te Dordrecht met Isaac Yssendorp Hz (suikerraffinadeur te Dordrecht)
In 1718 is hij mede compagnon van Henricus van Vught in de suikerraffinaderij aan de Nieuwe Haven en volgt hij zijn schoonvader Albert Lockerman op
In 1744 na het overlijden van Henricus van Vught op 1-11-1744 koopt hij voor f 7000,- het aandeel in de suikerraffinaderij van Henricus v Vught van de erven ext test Gijsbert de Leng.

1744/1751
BARENT VAN BROEKHUYSEN
In 1751 verkoopt hij de suikerraffinaderij voor f 10.000,- aan Martina Metropolitana van Drakenborg weduwe van Arnold v/d Wall (van de firma Rens & v/d Wall)

1751/1815
* FIRMA RENS & V/D WALL
* MARTINA METROPOLITANA VAN DRAKENBORG /WEDUWE V ARNOLD V/D WALL
(ca 1700/1758) d.v. Everhard v Drakenborg en Susanna de Bave
*
EVERHARD V/D WALL (1732 Rotterdam/18-1-1814 Dordrecht) z.v. Arnold v/d Wall en Martina Metropolitana v Drakenborg
*
JAN RENS JR (R.K. gedoopt 27-2-1726 Dordrecht/1796 Dordrecht )z.v. Jan Rens Francoisz (suikerraffinadeur ,,De Brantspuit,, Kalkhaven te Dordrecht) en Anna Heijnen. Hij tr 1e ontr 13-10-1768 te Dordrecht tr R.K. 2-11-1768 te Rotterdam met Maria Blondel (ca 1740 Rotterdam/1771 Dordrecht
Hij tr 2e ontr 17-2-1772 te Dordrecht tr 1772 te Amsterdam met Clara Theodora v Wijngaarden
(ca 1750 Amsterdam/na 1830 Dordrecht)
Kinderen te Dordrecht:
-
JOHANNES FRANCISCUS RENS
(R.K. gedoopt 26-11-1769) z.v. Jan Rens je (suikerraffinadeur te Dordrecht) en Maria Blondel
Hij tr 1e 1808 te Dordrecht met Jeanne Maria Berg (1780 Amsterdam)
Hij tr 2e met Aletta Elisabeth Berg ( 1793 Breda)
-
CORNELIS JACOBUS RENS
(R.K. gedoopt 28-3-1774) z.v. Jan Rens jr (suikerraffinadeur te Dordrecht) en Clara Theodora v Wijngaarden
Hij tr met Adriana Cornelis Boes (1781 Utrecht)
In 1816 verkopen de broers Jan Frnaciscus Rens en Cornelis Jacob Rens de suikerraffinaderij aan de Nieuwe Haven aan de Firma Rens & Vriesendorp
* een erfenis een akte was opgesteld op 1-4-1728 en gepasseerd te Dordrecht bij notaris Pieter de Ruyter
Arnoldus v/d Wall getrouwd met een Catharina van Noortwijk
Johan v/d Wall getrouwd met Elisabeth van Noortwijk
Everhard van Noortwijk getrouwd met Aletta v Drakenborgh (familie van Maria van Drakenborgh weduwe van Jan Hendrik v/d Wall die de suikerraffinaderij kocht in 1751 aan de Nieuwe Haven van Barent van Broekhuysen)
Akte Inventarisnummer U236a11, aktenummer 23
Aktedatum 26-05-1781
Aktesoort Openbare verkoping
* Notaris J. KLEMME ,UTRECHT 26-5-1781
Naam eerste partij: erven Zuzanna Elizabeth Drakenborch:
Naam eerste partij: kinderen + Martina Metropolitana Drakenborch en : Arnold van de Wall:
Naam eerste partij: Jan Jacob van de Wall
Naam eerste partij: Everard van de Wall, koopman, Dordrecht
Naam eerste partij: kinderen + Hester Catharina Drakenborch en + Jan des Tombe:
Naam eerste partij: Jacob des Tombe, oud-drossaard van Amerongen
Naam eerste partij: Zuzanna Helena des Tombe, geh. met Jacob des Tombe Maartensz
Naam eerste partij: Arnoldus des Tombe, lieutenant-collonel
Naam eerste partij: kinderen + Zuzanna Maria Drakenborch en Gerard Bouricius:
Naam eerste partij: Clara Maria Bouricius, wed. Jan Salomon La Clee Willemsz
Naam eerste partij: Johanna Jacoba Bouricius, geh. met Evert Jan Wentholt
Naam eerste partij: Gerard Bouricius
Naam eerste partij: erven Catharina van de Wall in leven wed. Arnoldus Drakenborch
Naam tweede partij: Ysbrand de Kock Jansz, schout van Jutphaas / Naam gemachtigde tweede partij: q.q.: Adrianus Booy
Ligging onroerend goed: nz Zuilestraat, achter: uitgang in de Catharinagasthuyspoort
Verwijzingen: procuratie d.d. 4-5-1781 voor notaris J.H. Schultz van Haegen te : Dordrecht
Bijzonderheden: Zuzanna Elisabeth Drakenborch was erfgename van haar zuster : Anna Jacoba Drakenborch
Bijzonderheden: kinderen van + Martina Metropolitana Drakenborch en kinderen + Hester : Catharina Drakenborch zyn voor 4/5 parten mede-erfgenamen van : Everard Drakenborch, in leven secretaris van het Domkapittel : te Utrecht
Bijzonderheden: erven Zuzanna Elizabeth Drakenborch en erven Catharina van de Wall zyn : samen erfgenamen van resterende 1/5 part van nalatenschap Everard : Drakenborch

Eigenaren:

  06-12-1768 Jan Rens (en weduwe Anna Heijnen) (1/2) - verkoopt helft aan zoon
erven weduwe Arnoldus vande Wall (1/2)
06-12-1768   Jan Rens Janszn (1/2)
erven weduwe Arnoldus vande Wall (1/2)

Genoemd als belending in 1741:
- Datering 14-11-1741
Soort akte overdracht
Koper adriaan van loon, koopman
Verkoper jacobus coenraads, drossaard
Plaatsnaam Dordrecht
Naam object in de omgeving van raffinaderij van vugt en broekhuijsen object engel
Straatnaam nieuwe haven
Buur van broekhuijsen, raffinadeur / Hendrik van vugt
Overige personen simon taaij van campen, koopman
Bedrag f 820
Folionummer 64v
Aktenummer 2
Bijzonderheden omtrent de lange houten brug, andere belending is de raffinaderij van vugt en broekhuijsen
Archiefnummer 9 Oud-rechterlijke archieven van Dordrecht
Inventarisnummer 820

- Datering 04-02-1745
Soort akte overdracht
Koper barent broekhuijsen, koopman
Plaatsnaam Dordrecht
Naam object onbekend
Straatnaam nieuwe haven
Buur adriaan van loon / pieter hendrik schook
Executeur-testamentair gijsbert de lengh, koopman / pieter vernimmen, koopman
Erflater hendricus van der vugt (overleden)
Bedrag f 7000
Folionummer 60
Aktenummer 1
Bijzonderheden het object is bij de lange houten brug gelegen.
Archiefnummer 9 Oud-rechterlijke archieven van Dordrecht
Inventarisnummer 821

- Datering 31-07-1751 Soort akte overdracht
Koper martina metropolitana drakenborgh (weduwe)
Verkoper barent broekhuijsen, koopman
Straatnaam nieuwe haven
Buur adriaan van loon / pieter hendrik schook
Overige personen jan rens (overleden), koopman / arnoldus van de wall (overleden)
Bedrag f 10.000
Folionummer 144
Aktenummer 1
Bijzonderheden het object is bij de lange houten brug gelegen en komt aan de achterkant uit op de hoge nieuwstraat.
Archiefnummer 9 Oud-rechterlijke archieven van Dordrecht Inventarisnummer 823

- 1756 - 10 OKTOBER - 1856
Den 10 October is het eene eeuw geleden geweest, dat de wit marmeren predikstoel, in de Groote Kerk alhier, voor het eerst werd gebruikt en ingewijd door ds Adrianus VERSTER, doende bij die gelegenheid eene leerrede over Jes. 2 vs 3.
Deze predikstoel was gemaakt uit eene erfgifte van den heer Hendricus van der VUGHT, in leven suikerrrafinadeur te Dordrecht, aan de Nieuwe haven, nabij de Langenhoutenbrug.
Zij werd gemaakt naar het ontworpen plan van den stadsarchitect en mr timmerman Jan VAN DER LINDEN, te Dordrecht, en is gebeeldhouwd door Asmus Frauen uit Amsterdam. De koperen leuning aan dne trap van denzelven werd vervaardigd door P. Rockers en de mahonijhouten kap door den beeldhouwer Gerrit VAN DE WAAL.
[http://files.archieven.nl/46/f/569.62/Dordrechtse_Courant_1856-10-14_002.pdf]

- (1768) 9-829 folio 206/206vs (6-12-1768) 
Dat voor ons kwam, Arnoldus Kolster geswoore Clercq ter Secretarie deser Stad als last en procuratie hebbende van Juffrouw Anna Heijnen weduwe en Boedelhou(d)ster van wijle de Heer Jan Rens woonende binnen dese stad volgens deselve Procuratie daervan sijnde gepasseert voor den Notaris Gerardus Verveer en seekere getuijgen binnen dese stad, residerende in dato den 15 Maart 1759 ons Scheepenen verthoont, ende verclaerde den Comparant in die qualitijt te cederen transporteeren ende in vollen Vrijen eijgendom over te dragen aan en ten behoeve van de Heer Jan Rens Jansz Coopman binnen dese Stad
de geregte Helfte in een Raffinaderije met alle desselfs vaste Gereedschappen, en wat daer inne verder aart ende Nagelvast is, staande ende gelegen van voorn opde Nieuwe Haven bij de langehoutebrug binnen dese stad, belent wedersijde de Huijsinge vande Heer Adriaan van Loon, en streckende van agteren langs de Hoogenieustraat tot op den hoek van 't straatje, waar vande wederhelft competeert de Erve van wijle de weduwe de Heer Arnoldus vande Wall, en dat met soodanige Vrijdommen, Servituijten en geregtigheden soo van muijren, goten, ligten, waterloopen als anders, als de voors Raffinaderije hebbende ende lijdende is, volgens de oude brieven en bescheijden daervan sijnde, bekennende den comparant wegens sijn voors principaal vande kooppenningen vandien voldaan ende betaalt te sijn den laesten penning metten eersten ende dat met een Somma van Vier duijsent guldens gereet en contant gelt bij sijn comparants principaal bereijds ontfangen, belovende den comparant wegens sijn voors principaal de voors Raffinaderije te sullen waaren ende Vrijen als een Vrij goet van allen kommer ende aanthaal onder verband van sijn principaal persoon ende goederen present en toecomende, deselve stellende ten bedwange van allen Heeren Hoven Regten ende Regteren, in oirconde xa. (get) A.H. Onderwater.

- (1799) ANTHONY BAX, Notaris en Prokureur te Dordrecht, zal op Maandag den 22 July 1799, ten half drie uren publiek veilen;
1) Een zeer Groot, Schoon, Hegt, Sterk, Welgelegen en Weldoortimmert HUIS en ERF, staande en gelegen op de Nieuwe Haven, omtrent de Langehoutenbrug, strekkende tot aan de Hogenieuwstraat te Dordrecht, belent de RAFFINADRY van de Heren RENS en VAN DE WALL, aan de eene en 't Huis van Mevrouw de Weduwe de Heer NEURENBERG, aan de andere zyde, getekent A 427
2) Een groot, Hegt, Sterk en Welgelegen Huis en Erf, staande en gelegen als boven, naast 't Huis van de Weduwe de Heer JAN RENS aan de ene en voormelde Raffinary aan de andere zyde; getekend A 429
Den Afslag zal gehouden werden in t Venduhuis de Gouden Molen op de Hogenieuwstraat te Dordrecht...;
[bron: Dordrechtsche courant, 06-07-1799]


-
(1809)
(folio 9) H.J. Backer, firma H.J. Backer en Co, -, hebbende een suikerraffinaderij;
(folio 11) 30-1-1809 A. Kisselius (verboekt op A. Kisselius en Zoon), B50, hebbende een suikerraffinaderij; 1-17-0, f 20-1-0 + f 6-10-0;
(folio 28) 3-2-1809 M. van Meteren, firma van Meteren, B35, hebbende een suikerraffinaderij;
(folio 40) 7-2-1809 F. Duffer, firma Duffer, Morje en Kohn, B303, hebbende een suikerraffinaderij;
(folio 71) 16-2-1809 David Hordijk, firma Willem Hordijk en Comp, D853, hebbende een suikerraffinaderij;
(folio 151) 13-3-1809 Jacob van der Elst, firma Joh van der Elst en Zoon, D155, hebbende een suikerraffinaderij; f 27-18-0
(folio 154) 13-3-1809 Johannes Rombouts, firma Backer en Rombouts, D175, hebbende een suikerraffinaderij; f 27-18-0
(folio 159) W.J. de Bruijn  de Neve, firma W.J. de Bruijn de Neve en Comp, B300, hebbende een suikerraffinaderij; f 27-18-0
[BRON: Nationaal Archief 3.01.29, inv.nr. 594 (patenten Dordrecht van 26 oktober 1808-1809)]

- datering 14-08-1815 Soort akte overdracht
Koper jan cornelis rens,  handelaar / cornelis jacobus rens, handelaar
Verkoper rens & van de wall, handelaar
Folionummer 66
Aktenummer 8
Opmerking wijk a 409
Archiefnummer 34 Registers van eigendomsovergang Inventarisnummer 2

- Datering 14-05-1816 Soort akte overdracht
Koper rens & vriesendorp
Verkoper jan cornelis rens / cornelis jacobus rens
folionummer 87
Aktenummer 7
Opmerking wijk a 409
Archiefnummer 34 Registers van eigendomsovergang Inventarisnummer 2

- De ondergeteekenden van de Heeren RENS en VRIESENDORP de Affaire van het raffineren en verkoopen van SUIKER en SIROOP hebbende overgenomen, recommanderen zich in de voortduring der gunst van die genen, welke gemelde Heeren tot hiertoe met hunne Commissien op die Artikelen hebben gefavorisserde. Het kantoor wordt deze maand nog gehouden aan de Raffinaderij op de Nieuwe Haven.
    Dordrecht, den 1 September 1818.
   JOH. VAN DER ELST EN ZOON
[Dordrechtsche courant, 03-09-1818]

Raffinaderijen te Dordrecht (1832)

kadaster wijk eigenaar     kad.
legger
 
G 35 C 163 de gebroeders van der Elst - Dordrecht 404 suikerraffinaderij
F 76 A 496 Hendrik Selis en Consort. suikerraffinadeur Maartensgat 1398 raffinaderij
F 749 B 297 Maria Dam wed. Hilmar Johannes Backer - Dordrecht 290 suikerraffinaderij ... en gebouw
F 845 B 46, 42 Johannes Kisselius suikerraffinadeur Wijnstraat 737 suikerraffinaderij
E 18 D 168 Wed. Christoffel Frederik Backer en Cons. - Dordrecht 38 suikerraffinaderij, geb:, huis

(c) Dordrecht EvD / Papendrecht H.W.G. van Blokland 2009.