SUIKERRAFFINADERIJ
DE TOELAST |
SUIKERRAFFINADERIJ ,,DEN TOELAST,,
WIJNSTRAAT ANNO 1763 (Nu pakhuis ,,Bordeaux,, Wijnstraat 61/63) De suikerraffinaderij werd genoemd naar het pakhuis ,,Den Toelast,, in de Wijnstraat. dat op 17-3-1763 werd aangekocht voor f 4.000,- om er een suikerraffinaderij in te vestigen. Deze suikerraffinaderij werd opgericht door de Lutherse HILMAR BACKER suikerraffinadeur aan de Kalkhaven te Dordrecht (suikerraffinaderij ,,Amsterdam,, Firma Backer & v/d Elst) de Lutherse JAN MELCHIOR DAM koopman te Dordrecht en de Waalse WILLEM HARDUS koopman te Dordrecht. Eigenaren waren: 1763/1783 * HILMAR BACKER (1702 Holzhausen/Dtsl/Luth/1776 Dordrecht) z.v. Johannes Herman Backer en Christina Elisabeth Summers Hij tr 1e Luthers in 1733 te Dordrecht met Maria Elselina Bomers (1708/1758 Dordrecht ) d.v. Bomers en Elselina v Galen. Hij tr 2e Luthers in 1759 te Dordrecht met Margrieta van Galen (1722/1788 Dordrecht) d.v. Antonie v Galen en Antoina v Oort In 1743 heeft hij samen met Jacob v Broekhuysen de suikerraffinaderij ,,Amsterdam,, aan de Kalkhaven na 1746 samen met Jacob v/d Elst * JAN MELCHIOR DAM (1722/1781 Dordrecht /Luth) z.v. Jan Adolf Dam ( uit Soest/Westfalen) en Johanna Verheiden Hij tr Luthers in 1753 te Dordrecht met Maria C. Dorges (1722 Hildesheim/dtsl Luth/na 1781 Dordrecht) d.v. M. Dorges In 1763 heeft hij ook een Firma Dam en Hardus met een zoutkeet en de handel in zout * WILLEM HARDUS (ca 1725/voor 1777 Dordrecht) z.v. Carel Hardus en Anna Margretha de Haan Hij tr Waals in 1753 te Dordrecht met Maria Hardus (1730 Dordrecht) d.v. Jan Hardus en Maria v Wel. (Zij hertrouwt in 1777 met Jacob v Doeveren uit Hardinxveld). In 1761 is hij lid van het Groot koopmansgilde te Dordrecht en is hij koopman in zout en reder. Op 30-8-1781 verkopen zij voor f 5000,- het galjootschip ,,De Hoop,, (80 voet lang/23 voet breed) aan kapitein Tobias Zimmerman (archief 9/1621 Waterschout te Dordrecht /SAD). Op 24-12- 1782 verkopen zij de suikerraffinaderij met 3 ziedpannen voor f 14.452,10 aan wed Hilmar Backer margrieta v Galen/ Jacob Meyer jr en Isaac de Kuyser. (ORA archief 9/836/fol 163/SAD) 1782/1803 * WEDUWE HILMAR BACKER MARGRIETA VAN GALEN (1722/1788 Dordrecht) d.v. Bomers en Elselina v Galen/Zij tr Luthers in 1759 te Dordrecht met Hilmar Backer suikerraffinadeur aan de Kalkhaven te Dordrecht * JACOB MEYER JR (1754/voor 1803 Dordrecht) z.v. Jacob Meyer sr (suikerraffinadeur samen met Pieter v Volkom te Dordrecht) en Johanna Bimbergen Hij tr Luthers in 1783 te Dordrecht met Johanna Dam (1755/ na 1803 Dordrecht) d.v. Jan Melchior Dam (suikerraffinadeur ,,Den Toelast,, te Dordrecht) en Maria C. Dorges * ISAAC DEN KUYSER (1740/na 1803 Dordrecht) z.v. Samuel de Kuyser en Johanna Morje Op 31-5-1803 verkopen zij voor f 12.100,- de suikerraffinaderij ,,Den Toelast,, aan de Gebr van Meeteren (ORA archief 9/1292 /SAD / in dit archief zitten kasboeken en brieven van de suikerraffinaderij vanaf 1783 tot 1803) 1803/1806 * GEBR VAN MEETEREN * DIRK WILHELMUS VAN MEETEREN (1745 Dordrecht) z.v. Mattheus van Meeteren(suikerraffinadeur te Dordrecht) en Susanna v Westerhoven Hij tr in 1773 te Dordrecht met Antonetta Kouwen d.v. Willem Kouwen en Teuntje v Muyen. Hij was ook eigenaar van de suikerraffinaderij in de Wijnstraat/Nieuwbrug * JAN HENDRIK VAN MEETEREN (1751 Dordrecht/1838 Amsterdam) z.v. Mattheus van Meeteren en Susanna v Westerhoven Hij tr 1e in 1787 te Dordrecht met Agatha v Wageningen d.v. Dr Jacob v Wageningen en A.C. de Bruyn Hij tr 2e in 1791 te Dordrecht met Clara Constance Brouwer d.v. Prof Petrus Brouwer Hij was ook eigenaar van de suikerraffinaderij in de Wijnstraat/Nieuwbrug Op 23-10-1806 verkopen zij voor f 10.000,- de suikerraffinaderij ,,Den Toelast,, aan de Firma Backer en Selis 1806 FIRMA BACKER EN SELIS De 1e suikerraffinaderij in de regio die begon met het produceren van beetwortelsuiker * HILMAR JOHANNES BACKER (1764/1828 Dordrecht) z.v. Johannes Backer Hilmarz (suikerraffinadeur te Dordrecht) en Christina Regina Veeger Hij tr Luthers in 1788 te Dordrecht met Maria Dam (1767 Dordrecht) d.v. Jan Melchior Dam(suikerraffinadeur te Dordrecht) en Maria C. Dorges Hij was ook eigenaar van de suikerraffinaderij ,,Den Ossekop,, aan de Kuipershaven en eigenaar v/d Firma Backer en Rombouts suikerraffinaderij aan de Kalkhaven * PIETER DIEDERICH BACKER (1768/1831 Dordrecht) z.v. Johannes Backer Hilmarz en Christina Regina Veeger Hij tr Luthers in 1791 te Rotterdam met Dina Burmaster ( ca 1770 Rotterdam/1822 Dordrecht) d.v. Albert Burmaster en Ida v/d Mast Hij was ook eigenaar van de suikerraffinaderij in de Hooge Nieuwstraat A 521 en eigenaar v/d Firma Backer en Rombouts suikerraffinaderij aan de Kalkhaven * HENDRIK SELIS (1773 Dordrecht) z.v. Abraham Selis (suikerraffinadeur te Dordrecht) en Pieternella Broere Hij tr in 1798 te Dordrecht met Dina Ophorst uit Grevelduin/Capelle Hij was ook eigenaar van de suikerraffinaderij in de Hooge Nieuwstraat /Buitenwalevest |
* * *
Eigenaren:
voor 1760 | 27-03-1760 | Mattheus, Rochus, Petronella, Johanna Rees |
27-03-1760 | 17-03-1763 | Damas van Slingeland en Pieter Meerman Johansz |
17-03-1763 | 24-12-1782 | Bakker, Hardus en Compagnie (30-07-1771 Helmer Bakker verkoopt zijn vierde deel) (03-07-1777 Gerrit Hardus verkoopt zijn vierde deel) (24-12-1782 nazaten Jan Melchior Dam / Jan Jacob Hardus verkopen) |
24-12-1782 | Margrita van Galen weduwe Hilmer Bakker Isaak de Kuijser Jacob Meijer Junior |
|
- Datering 03-05-1735 Soort akte overdracht
Koper willem bijen, kapitein marine
Straatnaam wijnstraat
Buur hermanus pippinghuijsen / Gerard vingerhoed (erfgenamen van)
Executeur-testamentair jan de bruijn, lid achten / philips van haarlem, lid
veertigen / mattheus rees, lid oudraad
Erflater gerard vingerhoed (overleden), oud lid veertig en koopman
Bedrag f 10150
Folionummer 25 Aktenummer 1
Bijzonderheden het object is bij het groothoofd gelegen en komt van achteren
uit op de kleine vismarkt.
Archiefnummer 9 Oud-rechterlijke archieven van Dordrecht Inventarisnummer 818
- Datering 28-03-1747 Soort akte overdracht
Koper hendrik van den santheuvel anthonisz., lid oudraad
Straatnaam wijnstraat
Buur marcelis de raad / mattheus rees
Executeur-testamentair paulus gevaerts, lid oudraad / ocker repelaar, lid
oudraad / abraham van den santheuvel, lid oudraad / huijbert van wetten, notaris
Erflater willem beijen (overleden), kapitein marine
Bedrag f 8120
Folionummer 18 Aktenummer 2
Bijzonderheden omtrent het groothoofd van achteren uitkomend op de rivier
vismarkt
Archiefnummer 9 Oud-rechterlijke archieven van Dordrecht Inventarisnummer 820
- (27-3-1760) Mattheus Rees en Rochus Rees, Gerard van Bevere
als in huw Petronella Rees voor zichzelf en sterkmakende voor Johanna
Rees huisvr Pieter Meerman => Damas van Slingeland en Pieter
Meerman Johansz
Een groot hegt sterk packhuijs en wijnkelder, daar onder alsmede een plaats
daar agter komende met een gangh op de Klijne Vismarkt, staande ende gelegen in
de Wijnstraat omtrent het Groothooft, belent het huijs van mevr de wed
Hendrik van den Sandheuvel en huis erven van Cornelia Kranenburgh in leve
wed Hendrik de Jager (f 1800)
[BRON: SAD 9:827 f 14v]
- Actum den 17 Maart 1763.
Dat voor ons kwam de Wel Edele Gestrenge Heer Mr Damas van Slingeland,
Raad en Oud-Burgemeester der Stad Dordrecht soo voor zig selven, ende nog als
Last en procuratie hebbende vande Wel Ed Gestrenge Heer Mr. Pieter Meerman
Secretaris der Stad Rotterdam als in Huwelijk hebbende Vrouwe Johanna Rees
volgens deselve Procuratie daervan sijnde gepasseert voorden Notaris Cornelis
van der Looij en seekere getuijgen tot Rotterdam resideerende in dato den 5
Maart 1763 ons scheepenen verthoonen, Ende verclaarde den Heer Comparant soo in
zijn privé als voors qualitijt vercogt te hebben, dienvolgende te cedeeren,
transporteeren en in vollen vrijen eijgendom overtedragen aan en ten behoeve van
Bakker, Hardus en Compagnie, Coopluijden binnen dese stad,
Een geheel Pakhuijs en Erve genaamt DEN TOELAST uijtcomende met een
gang op de Klijne Vismarkt, staande en gelegen inde Wijnstraat omtrent het
Groothooft binnen dese Stad, belent met het Huijs van Mevrouw de wed.
vande Heer Hendrik vanden Sandheuvel aan de eenen en het huijs vande Erven
van Cornelia van Kranenburgh wed de Jager aande andere zijde,
en dat met sodanige vrijdommen servituijten en geregtigheden soo van muijren
goten ligten waterloopen als anders als het voors Pakhuijs en Erve hebbende ende
lijdende is volgens de oude brieven en bescheijden daarvan sijnde, bekennende
den Heer Comparant vande kooppeninngen vandien voldaan ende betaalt sijn den
laasten penning metten eersten ende dat met een Somma van f 4.000 gereet en
contant gelt, Belovende den Heer Comparant soo in sijn privé als voors
qualitijt het voors Huijs en Erff te sulle waaren ende Vrijen als een vrij goet,
van allen kommer ende aanthaal onder verband als na regten, in oirconde xc.
[BRON: Erfgoedcentrum DiEP (=stadsarchief Dordrecht), SAD 9-828 folio 14vs en
15]
- Actum den 30 Julij 1771.
Dat voor ons kwam Helmer Bakker, wonende binnen deze stad voor een vierde
part mede geregtigt geweest in de Raffinarij gevolge en Negotie gegaan hebbende
ten name van Bakker, Hardus en Compagnie, den welke verklaarde verkogt te
hebben, dienvolgende te cederen transporteren ende in vollen vrijen
eigendom overtedragen aan en ten behoeve van
Hardus, Dam en Comp. alhier
Een Vierde part in bovengen. Raffinarij met alle de Losse en vaste
gereetschappen, alsmede een vierde part in 't woonhuis naast dezelve Raffinarij
en beide in de Wijnstraat binnen deze Stat staande in gevolgen overkomst den
11-2-1771 voor notaris Anthonij Bax als Notaris binnen deze stad en twee
getuigen verleden, en dat met zodanige vrijdommen servituten ende geregtigheden,
zo van muuren goten, ligten waterlopen als anders, als 't voors getransporteerde
hebbende ende lijdende is, volgens de oude brieven en bescheiden daar van
zijnde, bekennende den Comparant van de Kooppenningen van dien voldaan ende
betaalt te zijn met een Somma van F 4.918 agt stuivers gereet en Contant gelt,
belovende den Comparant 't voors vierde part in Raffinarij met alle de Losse en
vaste gereedschappen, alsmede een vierdepart in 't woonhuis te zullen waren ende
vrijen als een vrij goet van allen jommer ende aanhtaal onder verband als na
Regten; In oirconde.
[BRON: SAD 9:830 f. 259vs]
- Actum den 3 Julij 1777.
Dat voor ons Kwam Abraham Adrianus van den Oever Notaris alhier, als last en
procuratie hebbende van Gerrit Hardus, wonende te Nijmegen, mede
geregtigt geweest in de Suiker Raffinarij, Gevolgen, en handel gaande ten name
van Hardus Dam & Comp volgens dezelve procuratie daar van zijnde
gepasseert voor den Notaris Anthonij Bax, en zekere getuigen binnen dese Stad
residerende in dato den 24 Junij 1777 ons Schepenen vertoont denwelke verklaarde
in die qualiteit te cederen en in vrijen eigendom overtedragen aan en ten
behoeve van
Jan Jacob Hardus, Koopman en woonende binnen dese Stad,
Een vierde Part in dezelve Suiker Raffinarij met alle de vaste en Losse
gereedschappen; als mede een vierde Part in een woonhuis naast gemelte
Raffinarij, beiden staande in de Wijnstraat omtrent 't Groothooft binnen deze
Stad,
en dat met zodanige vrijdommen, servituten en geregtigheden, zo van muuren goten
ligten, waterlopen als anders, als 't voors getransporteerde hebbende ende
lijdende is volgens de oude brieven en bescheiden, daar van zijnde, bekennende
den Comp in qualiteit voors van de Kooppeningen van dien voldaan en betaalt te
zijn met een Somma van f 4.918 en agt stuivers, gereet en Contant gelt,
belovende den Comp.t 't voors getransporteerde te zullen waren ende vrijen als
een vrij goet van allen kommer ende aanthaal onder verband van zijn principaal
Perzoon en goederen als na Regten; In Oirconde;
[BRON: SAD 9:833 f. 195vs]
- Actum den 24 December 1782.
Dat voor ons kwamen Samuel Crena en Adolph Stephanus Rueb beijden wonende
binnen deeser stad als bij volmagt den 16 Augustus 1781 voor Anthonij BAX als
notaris alhier en twee getuijgen verleeden gevolmagtigd
van Maria Hardus wed en boedelhouderesse eerst van Willem Hardus en laatste
van Jacob van Doeveren
en van Maria Catharina Dorgis wed van boedelhouderesse van Jan Melchior Dam,
En eindelijk van Maria Gertruida van Hees weduwe van Jan Jacob Hardus
en van Gerrit Hardus en Maurits Lodewijk van Ossenburgh dese drie
laatste als executrice en executerus van den testamente van gem Jan Jacob Hardus
den 2 Augustus 1781 gestorven wonende de drie eerste volmagtigers binnen
deeze stad, de vierde te Nijmegen en de vijfde, of laatste te IJsselstein,
dewelke verclaaren in die qualiteit te Cedeeren transporteeren en in vollen
vrijen eijgendom overtedragen aan en ten behoeve van
Margrita van Galen weduwe Hilmer Bakker, Isaak de Kuijser en Jacob Meijer
Junior, alle drie wonende binnen deser stad.
Een Suiker Raffinarij van drie ziet pannen genaamt DE TOELAST met daar aan
sijnde Pakhuijs en Gevolgen, staande en gelegen in de Wijnstraat binnen deese
stad, belent 't huis van de wel Ed Geb Heer Mr Willem Bartholomeus van
den Santheuvel aan de eene en dat van den schreinwerker van Gorssen
aan de andre zijde, invoegen deselve bij openbare verkoping den 9 deser maant
december ten overstaan van Anthonij Bax als notaris te Dordrecht en twee
getuijgen onder opgevolgde Approbatie van dese kamere zoo veel de
minderjarige daar in geraakt belangt, bekennende de Compt in qual. voors. van de
kooppeningen van dien voldaan en betaald te zijn met een Somma van 14.100
guldens, en wegens een halven stuijver Rantsoen drie hondert 52 guldens 10
stuivers en dus te samen met f 14452:10 gereet en contant geld belovende...etc
[BRON: SAD 9.836 24-12-1782 (folio 163)]
* ona 1070 (1785-1787) maart 31 Backer Hilmer, testament; 30 april Marg. van Galen wed Hilmer Backer, Isaac de Kuijzer en Jacob Meijer Jr (contract) * ona 1069 (1783-1784) 27-6-1783 Hardis, Dam en Comp, benevens Bakker, Hardus en Comp (proc. ad.neg.); 10-4-1783 Dam en Hardus (S. Crena en A.S. Rueb voor) (proc. ad.neg.); 2-4-1784 wed Dam en Duffer (proc. ad.neg.); 17-5-1784 wed Dam en Duffer (protest); * ona 1068 (1781-1782) 13-1-1781 Johannes Backer en Corn Stratenus qq Jan Dam en Dirk Hardus en Davud Crena en Zn en Comp (conventie) 13-9-1781 Samuel Crena en A.S. Rueb qq wed van Doeveren en wed Dam geb Dorges (koopvoorwaarden); * ona 1066 (1778-1779) 14-3-1778 Balthus en Comp (protest); 7-3-1778 wed Jan Melchior Dam (testament); 9-2-1778 Jacob van Doeveren en M.C. Dorges wed Jan Melchior Dam (contract); * ona 1065 (1776-1777) 13-2-177 boedel Hilmar Bakker en wed (scheiding); 9-9-1777 Jacob van Doeveren en Maria Hardus wed Willem Hardus (huwelijkse voorwaarden); [SAD, index 20.81 A. Bax] |
* ona 1167 (1798) 28-8-1798 no 100 scheiding boedel wijlen Jacob van Doeveren en Maria Hardus [SAD, index 20.86 notaris P.J. van Steenbergen] |
- 61503 Abraham van Strij (I) Portret van de 18-jarige Petrus
Diederich Backer (schilderij) 1786 gedateerd (Amsterdam, Sotheby's,
2002-05-14, lotnr. 56)
[BRON www.rkd.nl]
Niet genoemd als belending in 1787:
- Arn. Kolster als last en procuratie Cornelia Buitenhek wed en
boedelhoudster Gijsbert de Kraaij (not A.A. v.d. Oever 31-3-1787) => Jan
Haasloop, zeeschipper
Een geheel huis en erve st ende gelegen op de Boerevismarkt belent het
huis van Cornelis Dura en het huis van de weledelgeb vrouwe van den
Santheuvel (f 1800)
[BRON: SAD 9:839, folio 66vs (5-4-1787)]
- (1796) BAX en SCHULTZ VAN HAEGEN, Notarissen en procureurs te
Dordrecht, zijn voorneemens den 22 Februarij 1796 's namiddags twee uuren voor
natemelde Rafinaderij dezelve op te veilen, en den 29 daar aan volgende in het
Venduhuis de Goude Molen 's morgens ten elf uuren finalijk te verkoopen:
EEN GROOTE, HEGTE STERKE EN BYZONDER WELGELEGEN SUIKERRAFFINARIJ,
van Drie Zietpannen, genaamd DE TOELAST
daar aan zynde Pakhuis en gevolgen, staande ende gelegen in de Wynstraat binnen
Dordrecht, en van agteren uitkomende op de Haven by de Boere-Vismarkt; kunnende
met het doen van de Transport werden aanvaard. Nader onderrigting is te bekomen
by opgemelde Bax en Schultz van Haegen.
- (Schultz van Haegen) gerepudieerden boedel van wijlen JACOB MEIJER
huis en erf met nieuw betimmerd pakhuis dar neffens, zijnde hetzelve huis
voorzien van verscheide behangen Vertrekken, daar onder twee geschilderd door
den beroemden Konst-Schilder SCHOUMAN, en een groot
zaal van agteren, het uitzigt hebbende op de Groothoofds Haven, staande ende
gelegen in de Wijnstraat aan de Havezijde, naby 't Groothoofd, binnen Dordrecht.
[BRON: Dordrechtsche courant 23-1-1796]
- (1796) Bax en Schultz van Haegen, Notarissen en procureurs te Dordrecht, zyn
voornemens den 29 Februarij 1796 's morgens ten 11 uuren in het venduhuis de Goude Molen, finalyk te verloopen:
Een groote, Hegte, Sterke en byzonder Welgelegen SUIKER-RAFFINARY, van Drie Zietpannen, genaamd DE
TOELAST, met daar aan zynde PAKHUIS en gevolgen, staande en gelegen in de Wynstraat binnen Dordrecht, en van agteren uitkomende op de Haven by de Boere-Vismarkt; kunnende met het doen van het Transport werden aanvaard. Nader onderrigting is te bekomen by opgemelde Bax en Schultz van Haegen.
[bron: Dordrechtsche courant 27-2-1796]
Genoemd als belending in 1798:
- Jan Haasloop, zeeschipper => Gebroeders van Meeteren, kooplieden
Een geheel huis en Erve staande ende gelegen op de Kuipershaven bij de
Palingstraat belent 't huis van de Juf Santheuvel en den uitgang
van de Raffinaderij DEN TOELAST B 317 (F 1875)
[bron: SAD 9-842 folio 176 (6-3-1798)]
Genoemd als belending in 1802:
- Mathheus van den Santheuvel als met en benevens Mattheus Hendrik van
Oosterzee, wonende in Willemstad, executeur in den boedel van wijlen Johannes
Diderica van den Santheuvel gewoond hebbende en onder de Heiningen overleden en
Agneta Sabina van den Santheuvel binnen Dordrecht overleden … etc => Nicolaas
Willem van Duuren
* Een huis en Erve st./gel. in de Wijnstraat na bij 't Groothooft en van
agteren uitkomende op de zogen. Boerenvismarkt B 141 belent 't huis van Simon
Basjouw aan de eene en 't volgende huis aan de andere zijde,
* Nog een Huis en Erve st./gel. naast 't voorgaande B 142 belent 't
vorige huis en de raffinaderij van de Gebrs. Van Meeteren
(F 5500)
[BRON: SAD 9-843 folio 208 (9-2-1802)]
- (1806) Pieter Papillon, klerk ter secr als last en proc. vrouwe Antoinetta Kouwens
wed en boedelhoudster Dirk Willem van Meeteren + Jan H. van Meeteren en
Matheus van Meeteren, samen eigenaar van na te melden raffinaderij en
pakhuis = > Hilmar Johan Backer
* Een suikerraffinaderij genaamd DE TOELAST met
al het geen daar toe eenige relatie heeft,
* En nog een Pakhuis, beide staande en gelegen naast elkanderen in de
Wijnstraat nabij 't Groothooft en uitkomende op de zogen. Boerevischmarkt zijnde
get. Letter B no. 143-144, belent in de Wijnstraat het huis van W.H. van
Duuren aan de eene en dat van de wed van Efferen aan de andere zijde
(F 10.000)
[bron: SAD 9:844 folio 317 (23-10-1806)]
- (1807) De NEGOTIE in het RAFFINEREN van SUIKER en STROOP in de Raffinadery, toebehoord hebbende aan de Heeren
Gebroeders VAN MEETEREN, wordt wederom voorgezet onder de Firma van BACKER & SELIS
[bron: Dordrechtsche courant 17-2-1807]
Genoemd als belending in 1807:
- Dat voor ons kwam de Heer Mattheus van Meeteren DWzn wonende binnen
dese Stad, voor zijne Compagnieschap onder de firma van de Gebroeders van
Meeteren alhier, dewelke verklaarde te cedeeren transporteeren en in volle
vrijen eigendom over te dragen aan en ten behoeve van
Wessel Krul, wonende binnen dese Stad,
Een Huis en Erve, staande en gelegen op den Boerevismarkt binnen dese stad,
geteekend B N 317 belend 't huis van N.W. van Duuren aan de ene en den
uitgang van de Raffinaderij DEN TOELAST aan den andere zijde, en dat met
zodanigge vrijdommen servituten en gerechtigheden als 't zelve heeft en
onderworpen is en voorts op zodanige Conditien als waarop het zelve den 10
Januarij 1807 ten voerstaan van den Notaris Julius Dominicus Schultz van Haegen
en getuigen publiek is verkogt, Bekennende de Comparant van de Kooppenningen van
dien voldaan en betaald te zijn, met enen Somma van f 1425 en wegens een halven
stuijver van de Gulden tot rantsoen f 35 12 stuijvers en agt penningen en dus
samen met f 1460:12:8 gereed en contant geld; Belovende de Comparant 't
voorschreve Huis en Erve te zullen waren en vrijen als een vrij goed, van allen
Kommer en aanthaal onder verband als naar rechten. In oirconde &ca.
(P. Emaus de Micault, C. van Someren Brand)
[BRON: SAD 9.844 5-3-1807 (folio 396)]
- Quotisatie ca 1808 (SAD 4-375)
B032 | rafinaderij |
B046 | rafinaderij |
B127/129 | rafinaderijen |
B281/282 | rafinaderij & pakhuis |
B284/285 | rafinaderij & Stal |
B297/298 | rafinaderij & pakhuis |
C0163 | rafinaderij |
D0151/152 | rafinaderijen |
D0793 | rafinaderij |
DORDRECHT Registers houdende aantekening van de
quotisatie voor de wijken B-C-D-E incl woonplaats en beroep (verm. ca eind 1808)
Naam : Hilm Johs. Bakker
Woonplaats : B135 geheel
Beroep : koopman
Belasting : 425
Naam : wed. Christoffel Frederik (geb. Apolina Burmeister) Bakker
Woonplaats : D0861 geheel
Beroep : rentenierster
Belasting : 125
Folionummer : 33
- (1809)
(folio 9) H.J. Backer, firma H.J. Backer en Co, -, hebbende een suikerraffinaderij;
(folio 11) 30-1-1809 A. Kisselius (verboekt op A. Kisselius en Zoon),
B50, hebbende een suikerraffinaderij; 1-17-0, f 20-1-0 + f 6-10-0;
(folio 28) 3-2-1809 M. van Meteren, firma van Meteren, B35, hebbende een suikerraffinaderij;
(folio 40) 7-2-1809 F. Duffer, firma Duffer, Morje en Kohn, B303,
hebbende een suikerraffinaderij;
(folio 71) 16-2-1809 David Hordijk, firma Willem Hordijk en Comp, D853,
hebbende een suikerraffinaderij;
(folio 151) 13-3-1809 Jacob van der Elst, firma Joh van der Elst en Zoon,
D155, hebbende een suikerraffinaderij; f 27-18-0
(folio 154) 13-3-1809 Johannes Rombouts, firma Backer en Rombouts, D175,
hebbende een suikerraffinaderij; f 27-18-0
(folio 159) W.J. de Bruijn de Neve, firma W.J. de Bruijn de Neve en
Comp, B300, hebbende een suikerraffinaderij; f 27-18-0
[BRON: Nationaal Archief 3.01.29, inv.nr. 594 (patenten Dordrecht van 26 oktober
1808-1809)]
- (1811) DORDRECHT, den 22 mei. In de Suiker-raffinaderij
van de heeren BACKER en SELIS
alhier, heeft de heer Hendrik Selis, die in den
gepasseerden winter met de heeren Backer en Spakler mede werkzaam geweest
is, aan de aanvankelijk fabriceering van krooten- en mangelwortel-suiker,
terwijl de twee laatstgenoemde heeren aan den Oorsprong bezig zijn met den
aanleg der nieuwe fabriek, de rafinering van de gemelde suiker voortgezet, en
daarvan reeds zeer fraaije monsters van candij geleverd.
[http://files.archieven.nl/46/f/569.17/Dordrechtse_Courant_1811-05-25_001.pdf]
- (akte 3088) Den 29-12-1828 compareerde voor Huibert Struijk, openbaar
Notaris, residerende te Dordrecht, in tegenwoordigheid van Christiaan de
Visser en Cornelis Ponte, schoenmakers, beide wonende te Dordrecht in de
Augustijnenkamp als Getuigen, hiertoe verzocht.
* Mejufvrouw Maria Dam, zonder beroep, wonende te Dordrecht weduwe van
wijlen den Heer Hilmar Johannes Backer, zoo voor haar zelve krachtens de
Gemenschap van Goederen tusschen haar en haren gemelden overledenen Echtgenoot
bestaan hebbende en nog in kwaliteit als mede Erfgename in zijne Nalatenschap
als hierna te zeggen.
* Vrouwe Christina Regina Backer, weduwe van wijlen dne Heer Hendrik
Onnen, zonder beroep, wonende te Dordrecht.
* Mejufvrouw Maria Catharina Backer, zonder beroep meerderjarig en
ongehuwd, wonende te Dordrecht
* Den Heer Jan Dam Backer, koopman, wonende te Dordrecht, zoo voor zich
zelve en nog als gevolmachtigde van zijnen Broeder de Heer Johannes Backer,
wonende te Oosterbeek in de gemeente Renkum, volgens onderhandsche procuratie in
dato den 23-12-1828 behoorlijk geregistreerd staande onder dezelve Procuratie f
1.01 Geregisteerd te Dordrecht den 27-12-1828 deel 15 folio 158 verso vak 1
en 2 houdende eene role zonder envooij ontvangen met de verhooging eene gulden
een cent de ontvanger (getekend) W.B. van den Santheuvel. en welke
procuratie na door den Geconstitueerde echt erkend te zijn, en behoorlijke onder
aan de tegenwoordige Minute is gehecht, na dat daarop vandie aanhechting door
voormelde Notaris Struijk was melding gemaakt.
* Mejufvrouw Lucia Justina Backer, zonder beroep, meerderjarig en
ongehuwd, wonende te Dordrecht;
* Mejufvrouw Margareta Catahrina Backer, weduwe van wijlen den Heer Albert
Backer, zonder beroep, wonende te Dordrecht;
* Mejufvrouw Dina Petronella Backer, zonder beroep Echtgenote van den
Heer Hilmar Marius Dirks, wonende ten dezen mede comparerende en dezelve
zijne echtgenote adsisterend en tot het passeeren en uitbrengen dezes
autoriserende, beide wonende te Dordrecht;
* Mejufvrouw Apolonia Frederika Backer, zonder beroep, meerderjarig en
ongehuwd, wonende te Dordrecht;
* Mejufvrouw Johanna Maria Elizabeth Backer, zonder beroep, meerderjarig
en ongehuwd, wonende te Dordrecht;
* En den Heer Hilmar Johannes Backer, steendrukker, wonende te
Dordrecht;
zijnde voormelde Christina Regina Backer, Maria Catharina Backer, Jan Dam
Backer, Johannes Backer, Lucia Justina Backer, Margarita Catharina Backer, Dina
Petronella Backer, Apolonia Frederika Backer, Johanna Maria Elizabeth Backer en
Hilmar Johannes Backer, de eenige nagelate kinderen van wijlen voormelde
Hilmar Johannes Backer gewoond hebbende en overleden te Dordrecht enb van
zijne nagelaten weduwe voormelde jufvrouw Maria Dam, en als zoodanig met
en benevens dezelve hunne worden de eenige Erfgenamen van gemelde Heer HILMAR
JOHANNES BACKER, volgens Mutueel Testament den 20-9-1788 voor den Notaris
Jan Hendrik Schultz van Haegen en getuigen te Dordrecht verleden en aldaar
geregistreerd den 24 september 1828.
Welke voormelde compareerden bij dezen in hunne voorn.de(?) relatien verklaarde
te geven pure, simple en difinitieve Main levée van de Inschrijving ten behoeve
van nu wijlen voormelde Heer Hilmar Johannes
Backer (destijds) Suiker Raffinadeur te Dordrecht in de Wijnstraat,
ten kantore der Hypotheken te Dordrecht den 20-12-1821 Boekdeel 22 Nummer 3
tegen Adriaan Singels wonende binnen gemelde Stad genomen consenteerende
mitsdien dat dezelve Inschrijving worde beschouwd als nietig en niet gedaan, dat
daarvan melding worde gemaakt op alle de Registers waarop dezelve mogt zijn
gebragt en dat de Heer Bewaarder der Hypotheeken, dit doende daarvan wil en
willig zal zijn Ontslagen.
Waarvan Akte.
Gepasseerd te Dordrecht ten huize van de eerste comparant en van voormelde Heer
Hilmar Marius Dirks in tegenwoordigheid van gemelde Notaris Struijk en van
voornoemde getuigen, en is de tegenwoordige Minute die gebleven is in bewaring
en ebzit van denzelve Notaris Struijk op behoorlijke aanmaning na gedane
voorlezing geteekend door de comparant voornoemde getuigen en den Notaris
Struijk.
[Erfgoedcentrum DiEP=stadsarchief Dordrecht, archief 20, inv.nr. 1597
notarisakten 1828]
Raffinaderijen te Dordrecht (1832)
kadaster | wijk | eigenaar | kad. legger |
|||||
G | 35 | C | 163 | de gebroeders van der Elst | - | Dordrecht | 404 | suikerraffinaderij |
F | 76 | A | 496 | Hendrik Selis en Consort. | suikerraffinadeur | Maartensgat | 1398 | raffinaderij |
F | 749 | B | 297 | Maria Dam wed. Hilmar Johannes Backer | - | Dordrecht | 290 | suikerraffinaderij ... en gebouw |
F | 845 | B | 46, 42 | Johannes Kisselius | suikerraffinadeur | Wijnstraat | 737 | suikerraffinaderij |
E | 18 | D | 168 | Wed. Christoffel Frederik Backer en Cons. | - | Dordrecht | 38 | suikerraffinaderij, geb:, huis |
De huizen in de buurt van deze suikerraffinaderij.
Zijde Wijnstraat:
1655 | Johannes Abels | Mathijs Pompe heer v. Slingelant => Cornelis v. Overstege | Barth Dames Schipper | Johan van Diemen | Sam -> Gerard Vingerhoet, | Hendrick Penninck | ||||
1683 |
x |
x |
||||||||
1690 | Johan van Gelen | Johan Gelsdorp | Herman Vingerhoet, voor/agter | Vaster de Ram | Abel Ouboter | N. van Wingerden | Aart Teggers | Gerard Vingerhoet | Gerard Vingerhoet | Hendrik Penning |
1693 |
x |
Maria van Wingaerden | Aart Teggers -> Vingerhoet | Vingerhoet | ||||||
1704 | Abel Ouboter | Maria van Wingerden -> de Jager | (pakhuis/wijnkelder) mr Gerrard Vingerhoet |
|||||||
1705 | Jacob Maertens Veen | Abel Ouboter->Hermanus de Bruijn | de Jager | |||||||
1738 | Jacob Maartense Veen | Johannes van Gemert => Pieter Egter | wed Hendrik de Jager | |||||||
1742 | Maarten Veen | Pieter Egter ->Obbe de Heer | wed de Jager | |||||||
1760 | x | wed de Jager | (pakhuis) Rees -> Slingelandt, Meerman |
Santheuvel | ||||||
1763 | x | wed de Jager | TOELAST | Santheuvel | ||||||
1772 | Willem Kramers | Obbe de Heer -> vd Gorssen | van Dam en Hardus |
x |
||||||
1782 | Gorssen |
TOELAST |
Santheuvel | |||||||
1802 | raffinaderij van de Gebrs. Van Meeteren | Santheuvel ->van Duuren | Santheuvel ->van Duuren | Simon Basjouw | ||||||
1806 | wed van Efferen | (pakhuis) Van Meeteren -> H.J. Backer |
(suikerraffinaderij TOELAST) Van Meeteren -> H.J. Backer |
van Duuren | x | |||||
oud | B146 | B145 | B144 | B143 | B142 | B141 | B140 | |||
1829 | x | x | NW -> Abraham van Duren | NW -> Abraham van Duren | ||||||
1831 | Nicolaas van Bunningen | x | x | x | x | |||||
1832 | huis B134 kad
F752) Adolph Stephanus Rueb |
stal B133
(kad F750) Adolph Stephanus Rueb |
huis B132
(kad F753) Catharina Maria Bemolt wed. J. Sax |
huis B131
(kad F758) Lambertus van Winkel *THEEBOOM* |
huis/steendrukkerij
B130 (kad F759) Maria Dam wed. Hilmar Johannes Backer *HENNEKE* |
pakhuis B129
(kad F760) Maria Dam wed. Hilmar Johannes Backer |
pakhuis B128
(kad F761) Maria Dam wed. Hilmar Johannes Backer *BORDEAUX* |
huis B127
(kad F766) Abraham van Duren |
huis, pakhuis
B126 (kad F765,767) Abraham van Duren |
huis B125
(kad F768) Marinus Cornelis van Riemsdijk |
- Adriaen van de Graeff als last heeren Arent Boot, Henricus
.. en Johan .. als voochden over de onmondige kintskinderen en erfgen van wijlen
Joffr Maria Boots van Wesel wed van za Barthlomeus van Beverwijk mitsgrs heer
Dillaert als getrouwd hebbende Anna van Beverwijk (notaris Johan Schoormans
22-8-1655) => Mathijs Pompe heer van Slingelant
Een ledich erff leggende t eijnden de drappierskade aen de oostsijde van de
brugge omtrent het "print" vant Blauw Bolwerk tegensover de cleijne
vischmerct aen de mont van(de) have aldaar streckende van(de) 'neck' van de
selve brugge tot aent voors. Blaeu Bolwerk, omme daer op te mogen timmeren
een huijsinghe tot zijne woonplaetse gelijck in 'de' sij heere cooper achter op
't 'print' van voors Blaue Bolwerck sal .. te timmeren een speelhuijs als mede
voor sijnen huijsinghe buijten t voors erff een bordes ter groote van 20(?)
voeten als mede eene stallinge jegen(?) stadt … lanck xl voeten en … 13
voeten mitsgrs het stellen van een hecken welck .. sal .., dat den heere cooper
zal gehouden zijn te maecken eene deurganck daer .. bequamelijck dervan noode
zijnde het kanon(?) te allen tijden op ende van het voors Bolwerck sal comen
brengen den dat den … etc.
[SAD 9-780 folio 2 (9-1-1655)]
- Mathijs Pompe heer v. Slingelant => Cornelis v. Overstege
Den huijs en erve met sijn toebehooren genaempt Het Henneke
tusschen de huijse van Johannes Abels en Barth Dames Schipper, streckende voor
van 's heere straete tot ontrent de halve(?) middelplaets toe mette op begin en
eijnde een koorehuijs die aan ... vercooper zijn blijvende de dat den geene
vercoop het eijnde en .. en opmetselen …
[SAD 9-780 folio 67, 28-10-1655]
- Abraham Sam als last en procuratie hebbende van hr Cornelis van den A..(?)
coopman wonende tot Londen(?) in Engelant(?) en Sara Norden(?) deszelfs huijsvr
laest wed van za. Andries Sam, blijckende bijdezelve .. op den 29-9-1682 notaris
Abraham de Smits te Londen => Hr. Gerard Vingerhoet, coopman
Een geheel huijs ende erve met cleijn huijsken daer neffens staende ende
gelegen in de Wijnstraet alsulx omtrent het Groothooft streckende van vooren de
straet tot achter op de Cleijne Vismarct tusschen den huijse van Johan van
Diemen aen de eene en t huijs van Hendrick Penninck aen de andere zijde (F
9.450)
[SAD 9-793 f. 2 (13-1-1683)]
- Juffr Anna van den Abeele weduwe van wijlen Aart Teggers in
sijn leven pacgter van verscheijde gemeenelands middelen ende hr Jan De…
binnen deselve stad als bijde Hove van Holland aengestelden vooght over de
minderj. kinderen van gemelte Aart Teggers ende in deze q[ualitei]t. etc …..
=> Hr. Gerrard Vingerhoet, coopman
Een geheel huijs ende Erve met sijne toebehoren staande ende gelegen in de
Wijnstraat omtrent het Groote Hooft binnen dese stad tusschen 't huijs van
den cooper aen d'eene ende 't huijs van Maria van Wingaerden aen d'andere zijde
(F 1600)
[SAD 9-798 f 25v (7-5-1693)]
- Maria van Wingerden bejaarde dogter woonende binnen dese stad => Hendrick
de Jager, mr. kuijper
Een geheel huijs en erve staende ende gelegen omtrent het Groot Hooft
belent 't huijs van Abel Ouboter aen(de) eene en het huijs geappropreert tot een
wijnkelder en packhuijs van mr Gerrard Vingerhoet aen de andere zijde (f 900)
[SAD 9-804 f. 153 vs (9-12-1704)]
NB.
- Hendrick de Jager, j.m. van Dordrecht geass. met desselfs broeder (1692),
wedn. woont aen ’t Groothooft (1709), otr. (1) Dordrecht 3-8-1692 Helena
Speijckers, j.d. van Dordrecht geass met Anneke van Leent desselfs broeders
huijsvr (1692), otr. (2) Dordrecht 14-7-1709 Cornelia van Cranenburgh, j.d.
woont in den Augustijnenkamp (1709).
- 10.30 weesboek f. 178 (17-3-1709) In den aam des Heeren Amen, op huijden
den 23 Aug.1708 compar. voor mij comparant Cornelis van Aansurgh openb. not.
D'eerbare Maria van Wingerden, bejaerde ongehouden dogter woonen binnen dese
stad d'eijnde verclaerde de testatrice tot executuer van de haer testamente
voogden of de minderjarige die bevinden in den .. daer in geregtigt te sijn bij
desen te stellen en eligeeren haere schout neve de hier voor meergenoemde
Johannes van Ophemert en Jacob Maarten Veen haeren goeden bekenden vrient sonder
gehouden te sijn eenigen staat off inventaris van den testatrices boedel in naer
te laten goed te leveren aen d'Ed hr. Weesmr dese ofte andere steede, daer haer
sterffhuijs sal komende vallen desselve sulkx andere des noods uijt haer
voorn.boedel buijten sluijten de bij dese en was get. Corn. van Aansurgh.
- Abel Ouboter, schipper = > Hermanus de Bruijn, bevarende
de marktschuijt van dese stadt op Rotterdam
Een huijs en erve genaamt De Hen staende ende gelegen omtrent het Groothooft
schijn over den Matte Stijger hier ter stede belent het huijs van Jacob Maertens
Veen aen d'eene ende het huijs van .. de Jager mr Kuijper aen d'andere zijde(F
1425).
[SAD 9-805 f. 72vs (10-11-1705)]
- Johannes van Gemert => Pieter Egter, horlogemaker
Geheel huijs en erff staande ende gelegen in de Wijnstraat omtrent het
Groothooft binnen dese stadt belent het huijjs van Jacob Maartense Veen aan de
eene en t huijs van de wed Hendrik de Jager aan de andere zijde (F 1575)
[SAD 9-819 f. 70 (9-10-1738)]
- Pieter Egter, mr. horologiemaker => Obbe de Heer Gerritsz, schipper
Een huijs en Erve staande ende gelegen in de Wijnstraat bij 't Groothooft belent
het huijs van Maarten Veen aan de eene en 't huijs van de wed de Jager aan de
andere sijde (F1060)
[SAD 9-820 f. 105v (10-5-1742)]
- Obbe de Heer Gerritsz, schipper => Huijbert van der Gorssen,
schijnwerkersbaas
Een geheel huijs en Erve staande ende gelegen in de Wijnstraat bij 't Groothooft
belent 't huis van Willem Kramers aan de ene en 't huijs van Dam en Hardus aan
de andere zijde (f 2300)
[SAD 9-831 f. 39 (9-4-1772)]
- Datering 01-05-1829 Soort akte overdracht
Koper abraham van duren, koopman
Verkoper nicolaas willem van duren, huisbaas
Straatnaam wijnstraat Folionummer 189 Aktenummer 7
Bijzonderheden het betreft twee panden: wijk b 126, b 127
Archiefnummer 34 Registers van eigendomsovergang Inventarisnummer 7
Zijde Boerenvischmarkt (Kuipershaven):
1787 | Cornelis Dura | de Kraaij -=>Jan Haasloop | van den Santheuvel | |||||
1798 | (uitgang toelast) | Jan Haasloop ->van Meeteren | Juf Santheuvel | |||||
1806 | (uitgang toelast) | van Meeteren -> Wessel Krul | N.W. van Duuren | |||||
1790 | weduwe Dam | Jan B. -> Gijsbert Buitenhek- | Adriaan Eikelenboom | |||||
oud nummer | B315 | B316 | B317 | |||||
1805 | wed Dam | Gijsbert
Buitenhek-> Nicolaas van Bunningen |
Nicolaas van Bunningen | |||||
1816 | Nicolaas van
Bunningen-> Willem van Rekum |
|||||||
1832 | huis B298 (kad
F757) Lambertus van Winkel |
huis B299 (kad
F763) Wouter de Bruijn |
huis B300 (kad
F764) Wessel Krul |
huis B301 (kad
F769) Cornelis de Jaager |
- Geleijn Cloot, coopman als voogt over weeskinderen van za
Catharina Bareuts wed Aert Sijmons van Hegge en 20-10 deser vertoont => Jacob
Maerten Veen, revierviscooper
Een geheel huis en erf met sijne toebehooren staende ende gelegen op de
nieuwe haven omtrent de kleijne reviervismarct alhier tusschen den huijse
van de weduwe van hr. Herman Vingerhoet aen eene en 't huijs van Wesels Willems
aen andere sijde (f 1850)
[SAD 9-798 f. 55 (18-11-1693)]
- Jan Buijtenhek, schipper wonende alhier --> Gijsbert Buijtenhek, zeilmaker.
Een huis en Erve st/gel op de Boerevismarkt belent het huis van weduwe
Dam en 't huis van Adriaan Eikelenboom aan de andere zijde F 800.
[SAD 9-840, folio 9, 28-1-1790]
- Pieter Papillon als last en proc Frederikus Gerardus Dercksoon (proc., notaris
Barth. van der Star 10-5-1790) => schuld f 700 weleerw Heer Jan Hendrik
Schiefbaan, Roomsch Pastoor
Verbinden => Huis en Erve st ende gelegen op de Boere Vischmarkt belent
het huis van den zeylmaker Jan Korthals en het huis van Wilm Barth. van de
Santheuvel
[SAD 9-840, folio 45 (18-5-1790)]
- [Archief 9, inventarisnr. 1646 (archief reetrekkers) schoorstenen]
1802 : Folio 155 - N. van Beuning bij de Damiatebrug, 1 schr. en 1 cachel
[1-4-0/1-4-0].
1803 : Folio 159 - N. van Beuningen bij de Damiatebrug, 1 Eest en 1 oven
[2-8-0].
1803 : Folio 161 - N. van Beuningen, 1 cachel, 1 Forn [1-4-0/1-4-0].
1805 : Folio 169 - Klaas van Buningen aan de Galgebrug, 1 Fornuis [1-4-0].
1806 : Folio 175 - Klaas van Bunningen op de Boer.vism[ark]t, 1 schoorsteen
[1-4-0].
1807 : Folio 180 - Klaas van Bunningen op de Boerevism[ark]t, 1 Forn. [1-4-0].
1808 : Folio 188 - Van Bunningen aan de Galgebrug, 1 schr. [1-4-0].
1809 : Folio 195 - Van Bunningen bij de Damiatebrug, 1 schoorst. [1-4-0].
- Adriaan Moermans in huwelijk Pieternella Wagemakers bevorens weduwe Gijsbert
Buitenhek -> Nicolaas van Bunningen.
Een huis en Erve staande ende gelegen op de Boerenvismarkt belend met het huis
van de wed Dam aan de eene en dat van koper aan de andere zijde, geteekend B315
voor F 1500.
[ SAD 9-844, folio 177, 30-7-1805]
- In 1816 wordt 'Den Theeboom' (Wijnstraat B131 huidige 75/77) en het
achterliggend huis aan de Boerenvismarkt (B298) geveild uit de failliete boedel
van koopman Nicolaas van Bunningen. Het huis aan de Kuipershaven wordt
omschreven als: Een huis en erve met een plaats daar achter tegen voorgemelde
huis of pakhuis aankomende, zijnde eene herberg, staande en gelegen binnen
dezelve stad, op de BoerenVischmarkt getekend B 315/298 door eene gemene gang op
gemelde Vischmarkt uitkomende, belend het huis van Daniel Bloot aan de eene en
't achterhuis van Mejuffrouw DAM aan de andere zijde.
Het huis (een herberg) wordt gekocht door herbergier Willem van Rekum voor F
1100. Het huis in de Wijnstraat wordt verkocht voor maar F 310
(c) Dordrecht EvD / Papendrecht H.W.G. van Blokland 2009.